به گزارش اختصاصی نفت آرا در شرایطی که ایران با چالش‌های جدی در حوزه مصرف انرژی، فرسودگی زیرساخت‌های ساختمانی و آلودگی هوا مواجه است، تصویب ویرایش پنجم مبحث ۱۹ مقررات ملی ساختمان را باید یکی از تحولات مهم و زیرساختی در مسیر اصلاح الگوی مصرف انرژی در کشور دانست.
مبحث ۱۹؛ ستون فقرات سیاست‌های انرژی در بخش ساختمان
مبحث ۱۹ از مقررات ملی ساختمان، از دیرباز به عنوان سند مرجع در حوزه صرفه‌جویی انرژی در ساختمان‌ها شناخته می‌شود. این مبحث، چارچوبی فنی و قانونی برای طراحی و اجرای ساختمان‌ها با حداقل مصرف انرژی را فراهم می‌کند و از این منظر، نقشی کلیدی در کاهش وابستگی به منابع انرژی فسیلی و مقابله با بحران‌های زیست‌محیطی ایفا می‌کند.
تصویب ویرایش پنجم با اجماع کامل اعضا
حامد مانی‌فر، مدیرکل دفتر مقررات ملی و کنترل ساختمان وزارت راه و شهرسازی اعلام کرده است که ویرایش پنجم این مبحث، پس از بیش از دو سال کار علمی و تخصصی، در جلسه رسمی شورای تدوین مقررات ملی ساختمان و با حضور سرپرست شورای مرکزی سازمان نظام مهندسی به تصویب رسیده است. به گفته او، این ویرایش به‌زودی برای اجرا به مراجع ذی‌صلاح ابلاغ خواهد شد.
چه چیزی تغییر کرده است؟
ویرایش پنجم، پاسخی است به نیازهای نوین صنعت ساخت‌وساز کشور که با تغییرات اقلیمی، الزامات فنی روز و سیاست‌های کلان انرژی درگیر است. اگرچه جزئیات دقیق این ویرایش هنوز منتشر نشده، اما انتظار می‌رود استانداردهای جدیدی برای عایق‌کاری حرارتی، تهویه مطبوع، پنجره‌های کم‌مصرف، و طراحی اقلیمی ساختمان‌ها در آن گنجانده شده باشد.
نقش این ویرایش در اقتصاد انرژی کشور
بخش ساختمان، سهم قابل‌توجهی در مصرف انرژی کشور دارد. به اعتقاد کارشناسان، اگر اجرای این ویرایش به‌درستی و بدون ملاحظات سیاسی یا تعارفات اجرایی صورت گیرد، می‌تواند به کاهش بار مصرف گاز در فصول سرد، کاهش تقاضای برق در تابستان و به‌طور کلی کاهش هزینه‌های ملی تأمین انرژی منجر شود.
از قانون تا اجرا؛ چالش همیشگی
با اینکه تصویب این ویرایش، یک گام مهم است، اما تجربه گذشته نشان می‌دهد که شکاف بزرگی میان تدوین مقررات و اجرای آن در پروژه‌های ساختمانی کشور وجود دارد. عدم نظارت کافی، تعارض منافع، و کم‌توجهی سازندگان به اصول مهندسی از موانع سنتی در مسیر اجرای کامل مبحث ۱۹ بوده است.
جمع‌بندی؛ فرصتی برای شروعی دوباره
تصویب ویرایش پنجم مبحث ۱۹ را می‌توان فرصتی برای بازتعریف نقش انرژی در ساخت‌وساز ایران دانست. اگر وزارت راه و شهرسازی و سایر نهادهای مرتبط بتوانند با نظارت مؤثر، آموزش مهندسان، و سخت‌گیری‌های هدفمند در صدور پایان‌کار، این مقررات را به مرحله اجرا برسانند، می‌توان امیدوار بود که صنعت ساختمان کشور به سمت توسعه‌ای پایدار، کم‌مصرف و هم‌راستا با منافع ملی حرکت کند.